Quần vợt dù tạo ra doanh thu khổng lồ nhưng lại chỉ chi khoảng 17,5% doanh thu cho các tay vợt, một con số thấp kỷ lục so với các môn thể thao lớn khác như bóng rổ NBA hay bóng bầu dục NFL. Điều này đã tạo nên làn sóng chỉ trích từ giới VĐV, trong đó có Novak Djokovic, người đã từng sáng lập Hiệp hội Tay vợt chuyên nghiệp (PTPA) nhằm bảo vệ quyền lợi của các tay vợt. Cùng Tin Thể Thao tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết.
Doanh thu từ quần vợt cao, nhưng tiền thưởng cho VĐV lại thấp
Theo báo cáo của tạp chí Tennis Head, tổng số tiền thưởng các tay vợt nhận được trong năm 2024 chỉ chiếm 17,5% doanh thu mà các giải đấu quần vợt tạo ra, một tỷ lệ rất thấp nếu so với các môn thể thao khác. Chẳng hạn, NBA chi trả khoảng 50% doanh thu cho các cầu thủ, trong khi MLB và NFL cũng dành từ 47-48% cho các VĐV của họ. Điều này làm dấy lên sự bất bình trong giới quần vợt, nhất là khi họ đóng góp không nhỏ vào việc tạo ra sự hấp dẫn cho môn thể thao này.
ATP đã cam kết sẽ tăng cường tài trợ cho các giải đấu, với mục tiêu tăng tài trợ lên 50% vào năm 2024 và 89% vào năm 2026. Tuy nhiên, dù có những chiến lược mới như OneVision, việc phân chia tiền thưởng vẫn chưa thay đổi đáng kể.
Những tay vợt hàng đầu cũng không kiếm được nhiều như người ta tưởng
Lấy ví dụ về Jannik Sinner, tay vợt thành công nhất năm 2023 với 8 danh hiệu, bao gồm ATP Finals và Davis Cup. Dù có một mùa giải chói sáng, Sinner chỉ kiếm được 17 triệu USD tiền thưởng – một con số cao nhất trong nửa thập kỷ gần đây.
Tuy nhiên, so sánh với các môn thể thao khác, số tiền này vẫn còn quá thấp:
- Một cầu thủ NBA tầm trung cũng có thể kiếm được hơn 30 triệu USD/năm.
- Một VĐV NFL trung bình có thể nhận 40-50 triệu USD/năm.
- Một tay đập bóng chày ở MLB cũng có thể kiếm 35-40 triệu USD/năm.
Tại sao một tay vợt hàng đầu thế giới như Sinner, người thi đấu gần 80 trận/năm, lại chỉ nhận được một mức thu nhập bằng 1/5 một cầu thủ NBA? Câu trả lời nằm ở cách ATP và WTA phân phối tiền thưởng – một hệ thống lỗi thời và bất công, theo nhận xét của Novak Djokovic.
Novak Djokovic và cuộc chiến đòi quyền lợi cho tay vợt
Không chịu ngồi yên trước tình trạng này, Novak Djokovic đã sáng lập Hiệp hội Tay vợt chuyên nghiệp (PTPA) vào năm 2016, nhằm bảo vệ quyền lợi của các tay vợt. Anh nhiều lần công khai chỉ trích ATP, cho rằng hệ thống trả thưởng của tổ chức này không công bằng và không phản ánh đúng sự đóng góp của các tay vợt vào sự phát triển của quần vợt.
“Hệ thống này đã lỗi thời. Nó không thể hiện rằng người chơi là trung tâm của môn thể thao này” – Djokovic phát biểu trong một cuộc phỏng vấn năm 2022. Djokovic nhấn mạnh rằng các tay vợt hạng thấp phải chật vật để kiếm sống, trong khi các giải đấu vẫn thu về hàng trăm triệu USD mỗi năm.
Tay vợt người Serbia không phải là người duy nhất có quan điểm này. Ngay cả những huyền thoại như Rafael Nadal, Roger Federer cũng từng lên tiếng về sự bất công trong hệ thống chia tiền thưởng.
Tại sao nhiều tay vợt đang bỏ ATP Tour để tìm kiếm thu nhập ở nơi khác?
Với mức tiền thưởng thấp, các tay vợt đang có xu hướng tìm kiếm những giải đấu biểu diễn hấp dẫn hơn, nơi họ có thể kiếm được số tiền khổng lồ chỉ sau vài ngày thi đấu.
Ví dụ, tại giải Six Kings Slam 2023, Jannik Sinner đã kiếm được 1/3 tổng tiền thưởng cả mùa của anh trên ATP Tour chỉ sau một tuần thi đấu. Những tay vợt hàng đầu như Rafael Nadal, Carlos Alcaraz, Novak Djokovic cũng không từ chối các giải đấu biểu diễn tại Ả Rập Saudi, nơi mức thù lao có thể lên đến vài triệu USD/trận.
Cơ chế trả thưởng lỗi thời của ATP có thể gây ra một làn sóng rời bỏ hệ thống giải đấu chính thức, nếu những thay đổi không được thực hiện kịp thời.
ATP có thể làm gì để thay đổi?
ATP đã giới thiệu chiến lược OneVision, trong đó có việc mở rộng các giải Masters 1000 từ 8 lên 12 ngày và tăng tiền thưởng. Tuy nhiên, những động thái này vẫn chưa thể giải quyết gốc rễ của vấn đề:
- Tăng tỷ lệ tiền thưởng dành cho các tay vợt, đặc biệt là nhóm có thứ hạng thấp.
- Cải thiện điều kiện thi đấu, giảm số trận đấu dày đặc để đảm bảo sức khỏe của VĐV.
- Tái cấu trúc mô hình kinh doanh, đảm bảo tay vợt nhận được một phần doanh thu xứng đáng từ quảng cáo, bản quyền truyền hình và tài trợ.
Kết luận
Với tình trạng tiền thưởng thấp kỷ lục, quần vợt đang đối mặt với một thách thức lớn: hoặc thay đổi, hoặc chấp nhận làn sóng VĐV rời bỏ ATP Tour để tham gia các giải đấu biểu diễn có tiền thưởng hấp dẫn hơn. Djokovic, Sinner và nhiều tay vợt hàng đầu khác đã lên tiếng, nhưng liệu ATP có sẵn sàng thay đổi? Tin Thể Thao sẽ tiếp tục cập nhật những diễn biến mới nhất về cuộc tranh luận đầy nóng bỏng này.